top of page
37b3e0_7453b96fbfc044b287f5670d7f897f1f~mv2.png

New York

Fırat Neziroğlu, Kişisel Dokuma Tekniği

Firat Neziroglu 0054.jpg

Ä°stanbul Inn London: Yeni Bir Kültürel Sergide Türkiye'yi KeÅŸfedin

​

Sıra dışı Türk dansçı ve sanatçı Fırat NeziroÄŸlu'nun eserlerine geliyorum. Dokumacı olarak göze çarpan yeteneÄŸinin yanı sıra, iÅŸiyle ilgili en övgüye deÄŸer ÅŸey, toplumsal cinsiyet kalıplarına, yargılarına meydan okuması. Çalışmalarının hepsinde yaÅŸama sevincine dayanan çok sayıda sahne tasvir ediyor. Ancak hepsini  Orta DoÄŸu'da kadına atfedilen bir rol olan dokuma aracılığıyla iletiyor. EÄŸitimli bir dansçı ve aynı zamanda yetenekli bir dokumacı olan NeziroÄŸlu, çok muhafazakar komÅŸuları arasında Türkiye'nin giderek liberalleÅŸen zihniyeti hakkında Batı'ya bir mesaj gönderiyor.

​

  Paniz Gederi - ArtLyst / Art Monaco / 2013

El dokuması

Dokuma resim

Halı

"Bakire Gibi, Dua Gibi", el dokuma, misina, ipek, yün, pamuk, 120x120cm, 2012

480 saatte tamamlandı

Dokuma resim, geleneksel olarak dikey bir dokuma tezgahında yapılır. Dokuma; dokuma tezgahına dikey, birbirine paralel dizilen iplikler (çözgü olarak adlandırılır) ve yatay olarak çözgülerin arasından geçirilen iplikler (atkı olarak adlandırılır) olmak üzere iki dizi iplik sisteminden oluÅŸur. Bu iki iplik sistemi birbirine dik açı ile birleÅŸir; çözgü iplikleri bir tezgah üzerinde gerilir ve atkı ipliÄŸi çözgülerin bir kısmı veya tamamı boyunca yukarı - aÅŸağı hareketlerle çözgülerin aralarından geçirilir. Hem çözgü hem de atkı ipliklerinin görülebildiÄŸi kumaÅŸ dokuma sisteminden farklı olarak, dokuma resimlerde tüm çözgü iplikleri gizlenir ve atkı yüzlü bir dokuma oluÅŸturulur. Dokumada, atkı iplikleri tipik olarak kısadır; dokuyucu her bir renkli atkıyı kendi küçük desen alanında hareket ettirerek dokur. Deseni oluÅŸturmak için çözgü kısımları üzerinde dokunan farklı renklerde atkı iplikleri, düz, atkı yüzlü bir dokuma oluÅŸturur.


Fırat NeziroÄŸlu'nun patentli kiÅŸisel dokuma tekniÄŸi, dokuma yüzeyinde boÅŸluklar bırakılmasına imkan verir. KeÅŸfetiÄŸi düÄŸüm kombinasyonları sayesinde dokuma alanında ÅŸu ana kadar dokunmuÅŸ en gerçek resim tekniÄŸi uygulamalarının yanı sıra, ilk kez kullandığı misina malzemesi ile dokumaya çaÄŸdaÅŸ dokumacılığın en yeni görüntüsünü hediye etmiÅŸtir.


Dokuma eylemi baÅŸlangıcında bilgisayar programlarından yararlanmaz, önceden eskiz ya da dokuma desenlerinin geleneksel yöntemi olarak deseni karelere bölmez. Bilgisayar yardımının ve karelere bölme yönteminin deseni statik bir hale dönüÅŸtürdüÄŸünü düÅŸünen sanatçı, dinamik, yaÅŸayan, öngörülemeyen kombinasyonların desenler için daha uygun olduÄŸunu düÅŸünmektedir.


Dokumalarının tüm sürecinde tek başına çalışan sanatçı; bir piyanist konser için sahneye çıktığında tuÅŸlara asistanı basmaz’’ demektedir.


Dünyanın pek çok üniversitesinde Fırat NeziroÄŸlu dokuma tekniÄŸi anlatılmaktadır. Yine dünyanın pek çok ülkesinde Fırat NeziroÄŸlu gibi dokumak isimli atölye çalışmaları düzenlenmektedir. 2020 yılında Fırat NeziroÄŸlu hakkında Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü’nde yüksek lisans tezi yazılmış, hayatı ve tekniÄŸi anlatılmıştır. Böylece tekniÄŸi akademik literatüre girmiÅŸtir.

contemporary
Istanbul
Abu Dhabi Art Fair
WORLD
Textile Art Organization
Sotheby's
Invited Activities
Art Dubai
lousanne biennial  Beijing
Shingles
mexico arte contempo
Christie's
Marrakech
Artfair
FN_33.jpg

"Aklımın Iplerini Saldım"

El dokuma,  misina, yün,  pamuk, ipek,  120x20cm, 2012

'' Fırat NeziroÄŸlu, Ä°ÅŸeyen Fırat eserinde gerçek boyutlu portrede iÅŸeyen bir çocuÄŸun çok saygısız bir görüntüsünü tasvir ediyor. El dokuması kilim mütevazı görünse de, steril galeri boÅŸluklarında sessiz ve zorlu hale gelir. Elitist sanatı simgeleyen beyaz küpte kritik iken, yaÅŸam/sanat ve içeri/dışarı ikililerini ortadan kaldırır.''

​

Simone Vidmar, Derya Yücel / Haziran 2009

*Futuristik Åžehzade* 

100 x 35 x 15 cm, 2021



Dokuma bilgisayarın dedesi. Önce 1 ve 0 mantığı ile Jakar dokuma makinesi bulundu, ardından hesap makinesi ve sonunda bilgisayar. 

Fırat NeziroÄŸlu kendi ismine patentli dokuma tekniÄŸi ile günümüzden bir ergen portresi dokudu. 2012 yılında dokuduÄŸu diÄŸer ergen portresi ile karşılaÅŸtırıldığında iki kuÅŸak arasındaki fark yine gözlerinden anlaşılıyor. 

Octopus 
Octopus ile geliÅŸtirilen yazılım ve özel boyutta tasarlanan ekran ile GÜNCELLENEBÄ°LÄ°R SANAT'ın ilk örneÄŸi izleyici ile buluÅŸuyor. Dede ve torunun bir araya geldiÄŸi, dokuma ve dijital piksellerinin iki katman halinde birbirini tamamlıyor. 

ÇaÄŸ Çalışkur & Serdar Borcan
Arkaplan Videoda ise ÇaÄŸ ve Serdar bir ergenin gözünden Ä°stanbul'u ve ergenin kendisini anlatıyor. Heyecanları, dertleri, mutluluklarını paylaşıyor bizle. Finalde ise bir uçakla seyahat ediyor. 

BiliÅŸim Vadisi
Uçakla seyahatine tanık olduÄŸumuz Futuristik Åžehzademiz biliÅŸim vadisi iÅŸbirliÄŸi ile Anna Laudel Galeri'den The Main Gallery Avustralya'ya uçtu ve sergilenmeye devam ediyor. 

​

NFT

Güncellenebilir sanat eseri aynı zamanda Sadullah Uzun sayesinde NFT formatına çevrildi. 

"DiÅŸ Perisi"

keçe iÅŸi, video yerleÅŸtirme,  balık ipi, yün,  120x20cm, 2012

Fırat Neziroglu'nun eseri resim gelenegi ile bir müzakeredir.  Çalısmasının konusu oldukça sıradan olsa da - genellikle fark edilmeyen günlük anları yakalar - malzeme seçimiyle birlesen benzersiz yaklasımı, resimlerini çarpıcı bir sekilde orijinal kılıyor.  Dokumanın bir kombinasyonu olan eseri, hem geleneksel dokuma teknigini canlandırıyor hem de resim olanaklarını genisletiyor.

​

Galeri Zilberman, Istanbul / 2013

IMG_3156.GIF
IMG_20190501_193335_798.jpg

'' Fırat NeziroÄŸlu , dokuma tekniÄŸi kullanarak mevcut bir formun nedenselliÄŸini kopyalayıp törenselleÅŸtiriyor ''​

Mürteza Fidan, T. Melig Görgün / Nisan 2009

SELFIE

Firat Neziroglu 0009.jpg

" Güzel Ezgi ", el dokuması,  misina, ipek, yün, pamuk, 100x120cm, 2019

470 saatte tamamlandı

"Olga, Rönesans Kızı ", el dokuması,  misina, ipek, yün, pamuk, 120x120cm, 2013

580 saatte tamamlandı 

MERTCAN_edited.jpg

Selfie tek parmak dokunuÅŸu ile bir saniye… O selfie’yi dokumak ise ince el hareketleriyle 600 saat. Peki bir Selfie'ye dokuduÄŸunuzda o tek saniyelik görüntü ile 600 saatlik dokunuÅŸlarla ortaya çıkan dokumanın imgesi arasında ne fark var?

​

“Hiçbir ÅŸey yaratılmamışken, önce boÅŸluk vardı.” der ortak bir fikirde birleÅŸmiÅŸ gibi tüm kadim zamanların mitleri. Ardından “Evren yaratıldı.” diye devam eder. Evren o boÅŸluktan ilmek ilmek 13 milyar yılda dokunmuÅŸtur... Aynı annenin rahmindeki boÅŸlukta bir bebeÄŸin varoluÅŸu gibi. 

 

Dokuma bir ritimdir, evrenin yaratılışı bir ritim, yaÅŸamla kutsanmış bir hücrenin bölünerek bebeÄŸe dönüÅŸmesi de bir ritim içerir, müziÄŸin kendisi de. Yaratılışın dinamikleri evrenden, bebeÄŸe, bir bitkinin büyümesinden, bir musikiye ve dokuma sanatına kadar aynıdır. VaroluÅŸ bu yüzden boÅŸluklar arasına ritimlerle dokunmuÅŸ minik düÄŸümlerden oluÅŸur. Atom boÅŸlukların içindeki elektron, proton ve nötronlardan oluÅŸur, nefes akciÄŸerin boÅŸluÄŸuna dolar, rüzgar boÅŸluÄŸun içinden

akar, insan bedeni hareketini vücuttaki boÅŸluklara borçludur…. VaroluÅŸ boÅŸluklardan meydana gelir.

 

Yaratımın gizi, boÅŸluklarda ve o boÅŸluklardaki ışık ile gölgelerdedir. Fırat NeziroÄŸlu tek anlık donmuÅŸ selfie imgelerini, 600 saatlik dokunuÅŸlarla, yaratılışın ritmi ile dokuyarak ruhu olan, yaÅŸayan selfie dokumalar sunuyor bize sanatında. Eller, eski dönemlerde Tanrısal bir hediye olarak düÅŸünülürdü çünkü diÄŸer hayvanlardan farklı olarak insana yaratıcılık kattığının farkındaydı topluluklar. Bu yüzden eller tanrısal yaratımın sembolleridir. Kil çömleklerden, hasırlara, devasa binalardan, tapınaklara, kutsal resimlerden, avcılık aletlerine ve sihirli nesnelere kadar insana sonsuz bir fiziksel yaratım saÄŸlar; hayalde olanı bu dünyada meydana getirmeyi saÄŸlayan kutsal organlardır. Modern çaÄŸda ise artık elleri kullanmıyoruz, her iÅŸimizi bir iki parmak hareketiyle gerçekleÅŸtiriyoruz, tanrısal yaratıcılığımızı unutmaktayız. 

 

Fırat NeziroÄŸlu, ellerin tanrısal yaratıcılığını hatırlatıyor, kadim zamanlar ile gelecek arasında köprü kuruyor ve sanatında toplum olarak neleri kaybettiÄŸimizi, neleri kazandığımızı gösteriyor bizlere. YaÅŸayan bir ÅŸey yaratmaya, varoluÅŸun ritmine dair canlı bir kanıt sunuyor. Onun dokuma sanatına bakarken, dokuduÄŸu ipliklere dokunurken salt bir dokuma deÄŸil bir yaÅŸanmışlık görüyorsunuz, derin bir ruh hissediyorsunuz; hayatın içindeki acıları, arayışları, aÅŸkları, özlemleri, vazgeçiÅŸleri ya da hırsları… Yani yaÅŸama dair ÅŸeyleri hissedebiliyorsunuz. 

 

Peki bunu nasıl baÅŸarıyor? Çünkü o sadece ipliÄŸi deÄŸil ışığı ve boÅŸluÄŸu da dokuyor; var olmayı ve yok olmayı, yaÅŸamı ve ölümü, yani her ÅŸeyin bilgisini böylece o selfie dokumalarında görmek mümkün oluyor. Yaratımın aynı prensiplerini dokuma sanatında, desenlerde kullanıyor. Gölgeleri yaratıyor ve adeta her selfiesinde mitik bir evren, mitik bir figür sunuyor bizlere. Ä°çinde kaybolabileceÄŸiniz bir sanat vaat ediyor… Dokuduklarının duruÅŸunda, gözlerindeki bakışlarında, yaÅŸamı o ruhu görmek mümkün oluyor böylece. Sanki karakterler, imgeler yaÅŸayan birer porte olarak canlanarak kendi diyarlarına çağırıyorlar. Onları yaratan düÄŸümleriyle, ince ince dokunmuÅŸ iplikleriyle, resimden dışarı bu evrene taÅŸan saçaklarıyla içsel bir yolculuÄŸa davet ediyorlar. 

 

Dokumanın desenlerine dokunurken, incelerken adeta dokumaların, iplerin minik nefes alış veriÅŸini duyar gibi oluyorsunuz. Biraz kulak verdiÄŸinizde dokumanın ritmini, nefesin ritminde hissediyorsunuz ve evrenin musikisini o ritmde hissediyorsunuz. Evren’in tek sesle yaratılması gibi sesle yaratılmış olduÄŸunu anlıyorsunuz. Ruhun ince ince o minik düÄŸümlerle ipliklere baÄŸlandığını, dokunan ruhun, dokumanın boÅŸluklarında, dokumanın karanlık ve aydınlık taraflarında dolandığını hissediyorsunuz… Anlıyorsunuz yaÅŸam stabil ve duraÄŸan deÄŸil, zıtlıklar arasındaki uyumdan meydana geliyor; ölüm ve yaÅŸam, neÅŸe ve acı, düÅŸüÅŸler ve yükseliÅŸler, ayrılıklar ve kavuÅŸmalar, boÅŸluklar ve doluluklar varoluÅŸu kutsal kılan ÅŸeyler…

​

Çağın gürültüsü içinde robotlaÅŸmaktan, tek düze olmaktan, donup kalmaktan, selfie dokumalarıyla çıkarıyor sizi ve kendi müziÄŸini, tüm deneyimiyle insan olmayı ve yaÅŸamı yeniden keÅŸfetmeye davet ediyor. Bize kim olduÄŸumuzu hatırlatıyor. Bu yüzden Fırat NeziroÄŸlu, sadece ipliÄŸi deÄŸil, boÅŸluÄŸu, ışığı ve gölgeleri dolayısıyla duyguları ve varoluÅŸun tüm veçhelerini dokuyan bir sanatçı…

 

O, kadim, derin ve mitik bir geleneÄŸi, bir sanat olarak modern çaÄŸa uygun hale getiren bir kaÅŸif, dokuduÄŸu desenlerle, portreleriyle yüreklere dokunan bir ÅŸifacı.

 

Efe Elmas

"Mert Can " el dokuması,  misina, ipek, yün, pamuk, 96x69cm, 2018

500 saatte tamamlandı 

20200111_174208.jpg

"BaÅŸak

el dokuması

misina, ipek, yün, pamuk

98x78cm, 2019

570 saatte tamamlandı

IMG_20190224_153458_041.jpg
IMG-20181020-WA0063.jpg

"Ahmet "

el dokuması 

misina, ipek, yün, pamuk,

80x110cm, 2018

520 saatte tamamlandı

Ä°nsan Hayatı Önemlidir

"Merhaba, ben ötekinim. Senin sen olmayan parçan. Senin aslında ne olduÄŸunu, ne düÅŸündüÄŸünü, ne yaptığını biliyorum. Çünkü biz Bir'iz. Nefretinden yansıyan korkun, ofkenden yansıyan karanlığın, senden yansıyan gölgen. Tek bir fark var aramızda; ben senden daha büyüÄŸüm. Çünkü beni senden süzülen ışık gösteriyor. Bırakalım ışık nefreti deÄŸil bizi büyütsün. Bir gün Öz'de buluÅŸtuÄŸumuzda, öteki diye bir ÅŸeye ihtiyacımız olmadığını anladığımızda, iÅŸte o zaman bir efendiye de ihtiyacımız olmadığını anlayacağız. "

20190328_175048.jpg

"Eve ", el dokuma, hafif yerleÅŸtirme,  misina, ipek, yün, pamuk, 74x93cm, 2011-2018

400 saatte tamamlandı

20190328_174624.jpg

"Adam ", el dokuma, hafif yerleÅŸtirme,  misina, ipek, yün, pamuk, 80x97cm, 2011-2018

420 saatte tamamlandı

FN 11 detail.jpg

ÇaÄŸdaÅŸ Sanatta Yeni Bir Dil: Tekstil

2011 first breath (2).JPG
2011 first breath (1).JPG

"Ä°lk Nefes", el dokuma, video yerleÅŸtirme, misina, ipek, yün, pamuk, 100x200cm, 2011

540 saatte tamamlandı

FN_50.jpg

"Persona", dokuma, ipek, yün, pamuk, 120x250cm, 2015

Eserlerim nerede?

Screenshot_20190610-162909_Instagram.jpg
20220430_165108.jpg
kiss.jpg
seasnwind.jpg
grup.jpg
seainsideme.jpg
popis.jpg
rihanna.jpg
seainsideme1.jpg
mertcan.jpg
mask.jpg
IMG-20200304-WA0028.jpg
bottom of page